- การคมนาคม

        จังหวัดเชียงใหม่ เป็นเมืองหลักของภาคเหนือ เป็นศูนย์กลางการพาณิชย์ อุตสาหกรรมและการคมนาคม จึงมีเส้นทางคมนาคมหลักทั้งทางรถยนต์ รถไฟ และทางอากาศ มีทางหลวงแผ่นดิน ทางหลวงจังหวัด และเส้นทางมาตรฐานหลายสาย ทำให้การเดินทางติดต่อภายในจังหวัด การเดินทางสู่จังหวัดใกล้เคียงและกรุงเทพมหานครเป็นไปด้วยความสะดวก

รถยนต์      
       จากกรุงเทพฯ ใช้ทางหลวงหมายเลข 1 (พหลโยธิน) แยกเข้าทางหลวงหมายเลข 32 (สายเอเซีย) ผ่านอยุธยา อ่างทอง นครสวรรค์ หลังจากนั้นใช้ทางหลวงหมายเลข 117 ไปยังพิษณุโลก ต่อด้วยทางหลวงหมายเลข 11 ผ่านลำปาง ลำพูน ถึงเชียงใหม่ ระยะทางประมาณ 695 กิโลเมตร อีกทางหนึ่งคือจากนครสวรรค์ ไปตามทางหลวงหมายเลข 1 ผ่านกำแพงเพชร ตาก และลำปาง ถึงเชียงใหม่ ระยะทางประมาณ 696 กิโลเมตร  

รถไฟ 
        มีรถด่วน และรถเร็ว ออกจากสถานีรถไฟกรุงเทพ (หัวลำโพง) ทุกวัน สอบถามรายละเอียดได้ที่หน่วยบริการเดินทาง การรถไฟแห่งประเทศไทย โทร. 02223 7010, 0 2223 7020, 1690 สถานีรถไฟเชียงใหม่ โทร.053242094 และ www.railway.co.th นอกจากนี้ ขบวนรถไฟ Orient-Express มีบริการเส้นทาง กรุงเทพ-เชียงใหม่ เป็นครั้งคราว สามารถสอบถามรายละเอียดและสำรองที่นั่งได้ที่ บริษัท ซีทัวร์ จำกัด โทร. 0 2216 5783 หรือที่ www.orient-express.com 

รถโดยสารประจำทาง
         มีรถประจำทางปรับอากาศสายกรุงเทพฯ-เชียงใหม่ ออกจากสถานีขนส่งสายเหนือ (หมอชิต 2) ถนนกำแพงเพชร 2 ทุกวันๆละหลายเที่ยว ใช้เวลาเดินทางประมาณ 10 ชั่วโมง สอบถามรายละเอียดได้ที่ บริษัท ขนส่ง จำกัด โทร. 029362852 – 66 และ ที่เชียงใหม่ โทร. 05324 1449  0 5324 2664 หรือ ดูใน www.transport.co.th  บริษัทอื่นที่มีบริการเดินรถ กรุงเทพฯ – เชียงใหม่ ได้แก่ ทันจิตต์ทัวร์ โทร. 02936 3210 , นครชัยแอร์  โทร. 02936 3901 , 0 2936 3355 นิววิริยะยานยนต์ทัวร์  โทร. 0936 2207 , สมบัติทัวร์ โทร. 02936 3355, สหชาญทัวร์  โทร. 02936 2762, สยามเฟิสท์ทัวร์ โทร. 0 2954 3601-7 

เครื่องบิน

 - การบินไทย บริการเที่ยวบินประจำระหว่างกรุงเทพฯ-เชียงใหม่ ทุกวัน ใช้เวลาเดินทางประมาณ 1 ชั่วโมง สำรองที่นั่ง  โทร. 0 2280 0060, 0 2628 2000 , 0 2356 1111 สอบถามรายละเอียด โทร. 1566  สำนักงานเชียงใหม่  โทร. 0 5321 0043-4   และ  www.thaiairways.com

- สายการบิน  บางกอกแอร์เวย์ บริการเที่ยวบิน กรุงเทพฯ-สุโขทัย-เชียงใหม่ โทร. 0 2265 5555 , 0 2265 5678 และ  www.bangkokair.com

- สายการบิน วันทูโก มีบริการเที่ยวบินกรุงเทพฯ - เชียงใหม่ ทุกวันสอบถามรายละเอียดได้ที่ โทร. 1126 หรือ  www.fly12go.com 

- สายการบินนกแอร์ เปิดบริการเที่ยวบินกรุงเทพฯ-เชียงใหม่ และ เชียงใหม่-แม่ฮ่องสอน ทุกวัน และ กรุงเทพ-เลย-อุดรธานี-เชียงใหม่ ทุกวันศุกร์และวันอาทิตย์ รายละเอียดสอบถามศูนย์ลูกค้าสัมพันธ์ โทร. 1318 หรือ www.nokair.com - สายการบิน ไทยแอร์เอเชีย มีบริการเที่ยวบินระหว่าง กรุงเทพฯ-เชียงใหม่ สอบถามรายละเอียด โทร.0 2515 9999 หรือ www.airasia.com - สายการบิน เอส จี เอ มีบริการเที่ยวบิน เชียงใหม่ - เชียงราย, เชียงใหม่ - ปาย และ เชียงใหม่ - แพร่  โทร. 0 2664 6099 เว็บไซต์ www.sga.co.th 

การคมนาคมภายในจังหวัดเชียงใหม่

 

         การคมนาคมขนส่งทางรถยนต์ของจังหวัดเชียงใหม่ระหว่างชนบท หมู่บ้าน ตำบล อำเภอ และจังหวัดต่าง ๆ มีความสะดวก เพราะมีเส้นทางคมนาคมเชื่อมติดต่อกัน การเดินทางโดยรถยนต์ระหว่างจังหวัดกับอำเภอ ระยะทางที่ไกลที่สุดคือ อำเภออมก๋อย ระยะทาง 179 กิโลเมตร ใช้เวลาในการเดินทาง 4 ชั่วโมง ระยะทางที่ใกล้ที่สุดคือ อำเภอแม่ริม 8 กิโลเมตร ใช้เวลาในการเดินทาง 20 นาที โดยระยะทางจากตัวจังหวัด (อำเภอเมืองเชียงใหม่) ไปยังอำเภอต่าง ๆ ของจังหวัดเชียงใหม่ เรียงจากใกล้ไปไกล ดังนี้

การคมนาคมขนส่งทางรถยนต์โดยสาร ของจังหวัดเชียงใหม่ มีอยู่ อยู่ 5 รูปแบบ ดังนี้

             ·  รถสี่ล้อโดยสารประจำทาง มีทั้งหมด 6 สี โดยแยกแต่ละสีของตามสายทางต่างๆที่กำหนดไว้ ดังนี้

            - รถสี่ล้อแดง นับว่าเป็นรถโดยสารที่เป็นเอกลักษณ์อย่างหนึ่งของจังหวัดเชียงใหม่ คือ รถโดยสารรับจ้าง ในรูปแบบของรถสองแถวขนาดเล็ก ให้บริการภายในตัวอำเภอเมือง เชียงใหม่ ซึ่งในปัจจุบันมีให้บริการ จำนวนเกือบ 3,000 คัน ค่าบริการมาตรฐาน 20 บาท/คน(เดินทางภายในตัวเมือง) แต่หากต้องการเดินทางไปนอกตัวเมือง จะคิดค่าโดยสารตามระยะทางหรือตามที่ตกลงราคากันไว้

-   รถสี่ล้อเหลือง คือ รถโดยสารสีเหลือง วิ่งตามอำเภอต่างๆภายในจังหวัดเชียงใหม่ กำหนดเส้นทาง คือ ถนนเส้นเชียงใหม่-แม่ริม , เส้นทางเชียงใหม่-ดอยสะเก็ดและเส้นทางเชียงใหม่-สันป่าตอง-จอมทอง หากไม่แน่ใจว่ารถสีเหลืองคันนั้นจะเดินทางไปที่ไหน ให้สังเกตป้ายที่อยู่บนหลังคารถ โดยมีจุดขึ้นรถ(ต้นทาง)อยู่ที่ ตลาดวโรรส(กาดหลวง) , ตลาดประตูเชียงใหม่และท่ารถประตูช้างเผือกหรือสามารถโบกรถระหว่างเส้นทางที่รถผ่านก็ได้ ปัจจุบันมีให้บริการแต่ละเส้นทาง จำนวนประมาณ 200  คัน วิ่งผ่านมาทุกๆ 5-15 นาที ราคาค่าโดยสาร อยู่ที่ประมาณ 15-40 บาท(แล้วแต่ระยะทาง)

-  รถสี่ล้อขาว คือ รถโดยสารสีขาว วิ่งไปตามถนนสายเชียงใหม่-แม่แตง และเส้นทางเชียงใหม่-สันกำแพงด้วย หากไม่แน่ใจว่ารถสีเหลืองคันนั้นจะเดินทางไปที่ไหน ให้สังเกตป้ายที่อยู่บนหลังคารถ โดยมีจุดขึ้นรถ(ต้นทาง)อยู่ที่ ตลาดวโรรส(กาดหลวง) , ท่ารถประตูช้างเผือกหรือสามารถโบกรถระหว่างเส้นทางที่รถผ่านก็ได้ ปัจจุบันมีให้บริการแต่ละเส้นทาง จำนวนประมาณ 200 คัน วิ่งผ่านมาทุกๆ 5-15 นาที ราคาค่าโดยสาร อยู่ที่ประมาณ 15-40 บาท(แล้วแต่ระยะทาง)

-  รถสี่ล้อเขียว คือ รถโดยสารสีเขียว วิ่งไปตามถนนสายเชียงใหม่-แม่โจ้ (สายใหม่-ซุปเปอร์ไฮเวย์) และสายเชียงใหม่-แม่โจ้ สายเก่า (ผ่านสันทราย) โดยให้สังเกตจากป้ายหน้ารถว่าสายใหม่หรือสายเก่า หากไม่แน่ใจว่ารถสีเหลืองคันนั้นจะเดินทางไปที่ไหน ให้สังเกตป้ายที่อยู่บนหลังคารถ โดยมีจุดขึ้นรถ(ต้นทาง)อยู่ที่ ตลาดวโรรส(กาดหลวง) , ตลาดประตูเชียงใหม่และท่ารถประตูช้างเผือกหรือสามารถโบกรถระหว่างเส้นทางที่รถผ่านก็ได้ ปัจจุบันมีให้บริการแต่ละเส้นทาง จำนวนประมาณ 200 คัน วิ่งผ่านมาทุกๆ 5-15 นาที ราคาค่าโดยสาร อยู่ที่ประมาณ 15-40 บาท(แล้วแต่ระยะทาง)

-  รถสี่ล้อส้ม คือ รถโดยสารสีเขียว วิ่งไปตามเส้นทางเชียงใหม่-ฝาง โดยให้สังเกตจากป้ายหน้ารถว่าสายใหม่หรือสายเก่า หากไม่แน่ใจว่ารถสีเหลืองคันนั้นจะเดินทางไปที่ไหน ให้สังเกตป้ายที่อยู่บนหลังคารถ โดยมีจุดขึ้นรถ(ต้นทาง)อยู่ที่ ตลาดวโรรส(กาดหลวง) , ตลาดประตูเชียงใหม่และท่ารถประตูช้างเผือกหรือสามารถโบกรถระหว่างเส้นทางที่รถผ่านก็ได้ ปัจจุบันมีให้บริการแต่ละเส้นทาง จำนวนประมาณ 200 คัน วิ่งผ่านมาทุกๆ 5-15 นาที ราคาค่าโดยสาร อยู่ที่ประมาณ 15-40 บาท(แล้วแต่ระยะทาง)

- รถสี่ล้อฟ้า คือ รถโดยสารสีเขียว วิ่งไปตาม ถนนสายเชียงใหม่-ลำพูน (สายต้นยาง) เส้นดังกล่าวผ่านสารภีด้วย โดยทั้งสองฝั่งถนนจะมีต้นยางปลูกเป็นแนวเรียบไปตามถนนจนสุดเขตเชียงใหม่ โดยให้สังเกตจากป้ายหน้ารถว่าสายใหม่หรือสายเก่า หากไม่แน่ใจว่ารถสีเหลืองคันนั้นจะเดินทางไปที่ไหน ให้สังเกตป้ายที่อยู่บนหลังคารถ โดยมีจุดขึ้นรถ(ต้นทาง)อยู่ที่ ตลาดวโรรส(กาดหลวง) , ตลาดประตูเชียงใหม่และท่ารถประตูช้างเผือกหรือสามารถโบกรถระหว่างเส้นทางที่รถผ่านก็ได้ ปัจจุบันมีให้บริการแต่ละเส้นทาง จำนวนประมาณ150 คัน วิ่งผ่านมาทุกๆ 5-15 นาที ราคาค่าโดยสาร อยู่ที่ประมาณ 15-40 บาท(แล้วแต่ระยะทาง)

                      ·   รถเมล์โดยสารประจำทาง คือ รถโดยสารที่มีจำนวนที่นั่งตั้งแต่ 18-55 ที่นั่ง สามารถขึ้นรถได้ที่ สถานีขนส่งอาเขตเชียงใหม่ , ท่ารถประตูช้างเผือก , ตลาดประตูเชียงใหม่ , สถานีขนส่งหนองหอย , สถานีขนส่งแม่เหี้ย , สถานีขนส่งฝาง , สถานีขนส่งแม่แตง , สถานีขนส่งจอมทองดังมีสายทางการเดินทาง ดังนี้

เส้นทางเดินรถเมย์โดยสารประจำทาง

เชียงใหม่-ท่าตอน                                        เชียงใหม่-เชียงดาว   

เชียงใหม่-พร้าว                                           เชียงใหม่-ฮอด-ดอยเต่า                                  

เชียงใหม่-จอมทอง                                      เชียงใหม่-ร่มหลวง

เชียงใหม่-พร้าว(ก)                                       ฮอด-อมก๋อย-บ้านแม่ตื๋น

บ้านแม้วดอยปุย-บิ๊กซี                                   มช.-ตลาดทรายแก้ว

บ้านต้นโชคหลวง-สนามบินเชียงใหม่                สถานีฯ1(ช้างเผือก)-ป่าแดด

ตลาดสันป่าข่อย-บ้านแม้วดอยปุย                    ศูนย์ราชการจังหวัดเชียงใหม่-วงแหวนรอบกลาง      

บ้านแม้วดอยปุย-บ้านบวกครก                        ไนท์ซาฟารี-รพ.นครพิง

เชียงดาว-เปียงหลวง-หลักเขตแดนไทย             เวียงแหง-บ้านหลวง-บ้านเมืองนะ

ฝาง-บ้านคุ้ม                                               เชียงใหม่-เปียงหลวง-บ้านหลักแต่ง

เชียงใหม่-น้ำพุร้อนสันกำแพง                         เชียงใหม่-บ้านน้ำบ่อหลวง-วัดห้วยโท้ง

เชียงใหม่-บ้านถวาย-อำเภอสารภี                     โรงพยาบาลนครพิงค์-บ้านแม่ฮะ

บ้านน้ำต้น-สนามบินเชียงใหม่                          ตลาดทรายแก้ว-บ้านแม้วดอยปุย

บ้านน้ำโท้ง-สถานีฯ1 (ช้างเผือก)                      วัดสันทรายมหาวงศ์-สถานีฯ1(ประตูช้างเผือก)

บ้านสันทรายหลวง-สนามบินเชียงใหม่               ตลาดสามแยก-รพ.นครพิงค์

ท่าแพ-เจริญประเทศ-ช้างคลาน                        พืชสวนโลก-คาร์ฟูร์    

·                     รถเมล์ ขสชม. คือ รถบัสมาตรฐาน 31 ที่นั่ง ยูโรทู (Euro II) ขับเคลื่อนด้วยพลังไบโอดีเซล ให้บริการตั้งแต่ 6.00 – 10.00 น.  ค่าบริการ 10 บาท / คน ดังมีทั้งหมด 5 ทางเดิน ดังนี้

-                สาย 2 เคหะหนองหอย - ป.พัน 7
เดินทางผ่าน ธนาคารออมสิน สาขาหนองหอย , การไฟฟ้าบ้านเด่น , เฮือนโบราณ บ้านฮิมปิง , เชียงใหม่คริสเตียน , เดอะรีสอร์ท , โลตัสสาขาคำเที่ยง , ร.ร.วัดข่วงสิงห์ , ตลาดบริบูรณ์ , สวนหลวง ร.9 , สนามกอล์ฟลานนา , ศาลากลางจังหวัด , ป.พัน 7

-                สาย 6 รอบเมือง วนซ้าย - ขวา
เดินทางผ่าน (จุดเริ่มต้นและสุดสายการเคหะหนองหอย) ร.ร.มงฟอร์ดมัธยม , ขนส่งอาเขต , โลตัส สาขาคำเที่ยง , ม.ราชภัฎเชียงใหม่ , ขนส่งช้างเผือก , CM ศูนย์คอมพิวเตอร์และการศึกษา , ศาลปกครอง , กาดเชิงดอย , กาดต้นพยอม , ร.พ.มหาราช , สวนสาธารณะหนองบวกหาด , ร.พ.สวนปรุง , สนามบิน , เชียงใหม่แลนด์ , ร.ร.มงฟอร์ดประถม , สมาคมฝรั่งเศส , สีสวน

-                สาย 8 สนามบิน - ศาลากลาง
เดินทางผ่าน สนามบิน , นิยมพานิช , ร.ร.วัฒโนทัยพายัพ , ร.พ.เชียงใหม่ราม 1 , ตลาดช้างเผือก , ร.ร.โกวิทย์ธำรง , ขนส่งช้างเผือก , ม.ราชภัฎเชียงใหม่ , ร.ร.วัดข่วงสิงห์ , สวนหลวง ร.9 , ศาลากลางจังหวัด , องค์การบริหารส่วนจังหวัด , วัดหม้อคำตวง , ร.ร.สอนคนตาบอด , สวนสาธารณะหนองบวกหาด , ร.พ.สวนปรุง

-                สาย 10 หมู่บ้านขวัญเวียง - รอบเมือง
เดินทางผ่าน หมู่บ้านขวัญเวียง , เซ็นทรัลแอร์พอร์ต , สนามบิน , ร.ร.วัฒโนทัยพายัพ , ร.พ.เชียงใหม่ราม 1 ,ตลาดช้างเผือก , ร.ร.ยุพราช , ตลาดสมเพชร , ตลาดต้นลำใย , ไนท์บาร์ซาร์ , บ้านกิ่งแก้ว , ศูนย์วัฒนธรรมเชียงใหม่

·                     รถตุ๊กตุ๊ก หรือ สามล้อเครื่อง นับว่าเป็นรถอีกประเภทหนึ่งที่เป็นสีสันของเมืองเชียงใหม่ โดยจะมีให้บริการตามสถานที่ท่องเที่ยวสำคัญๆต่าง มากมาย คิดค่าโดยสารตามระยะทาง

·                     รถแท็กซี่ แท็กซี่เชียงใหม่ มี 2 แบบด้วยกัน คือ มิเตอร์กับเหมาะจ่าย หากเป็นแบบมิเตอร์จะ + 50 บาท ค่าคิดบริการ 150 บาท (วิ่งในเมือง) 250 – 800 บาท (วิ่งนอกเมือง) โทร. 053 262-878

·                     รถสามล้อ เป็นรถที่ใช้กำลังคนในการขับเคลื่อน เหมาะที่จะใช้ในการนั่งชมเมือง นั่งชมรอบสถานที่ท่องเที่ยว โดยมีอัตราค่าบริการอยู่ที่ 10 – 50 บาท

ระยะทางจากอำเภอเมืองไปสู่อำเภอต่าง ๆ ในจังหวัดเชียงใหม่

·   อำเภอแม่ริม 8 กิโลเมตร

·   อำเภอสารภี 10 กิโลเมตร

·   อำเภอสันทราย 12 กิโลเมตร

·   อำเภอสันกำแพง 13 กิโลเมตร

·   อำเภอหางดง 15 กิโลเมตร

·   อำเภอดอยสะเก็ด 18 กิโลเมตร

·   อำเภอแม่ออน 29 กิโลเมตร

·   อำเภอสันป่าตอง 22 กิโลเมตร

·   อำเภอแม่อาย 174 กิโลเมตร

    ·   อำเภอดอยหล่อ 34 กิโลเมตร

    ·   อำเภอแม่วาง 35 กิโลเมตร

    ·   อำเภอแม่แตง 40 กิโลเมตร

    ·   อำเภอสะเมิง 54 กิโลเมตร

    ·   อำเภอจอมทอง 58 กิโลเมตร

    ·   อำเภอเชียงดาว 68 กิโลเมตร

    ·   อำเภอฮอด 88 กิโลเมตร

    ·   อำเภอพร้าว 103 กิโลเมตร

    ·   อำเภออมก๋อย 179 กิโลเมตร

    ·   อำเภอดอยเต่า 121 กิโลเมตร

    ·   อำเภอไชยปราการ 131 กิโลเมตร

    ·   อำเภอเวียงแหง 150 กิโลเมตร

    ·   อำเภอฝาง 154 กิโลเมตร

    ·   อำเภอแม่แจ่ม 156 กิโลเมตร

    ·   อำเภอกัลยาณิวัฒนา 157 กิโลเมตร

- อาหารพื้นเมือง

ชาวล้านนานิยมรับประทานพืชที่ขึ้นเองตามธรรมชาติ  อาจจะเป็นผักป่า หรือว่าผักข้างรั้ว กินข้าวเหนียวเป็นอาหารหลัก  นิยมปรุงอาหารโดยไม่ใส่น้ำตาล  มีรสเค็มนำและเผ็ดเล็กน้อย ใช้กะทิปรุงน้อยกว่าภาคกลาง  นิยมแกงแบบน้ำขลุกขลิก และน้ำพริกต่างๆก็ค่อนข้างแห้ง เพราะชาวล้านนารับประทานด้วยวิธีปั้นข้าวเหนียวเป็นก้อนเล็กๆแล้วจิ้มลงไปในน้ำแกง
            การจัดสำรับอาหาร  จัดใส่ขันโตกหรือโก๊วะข้าว ทำมาจากไม้ นิยมใช้ไม้สักในการทำขันโตก  ปัจจุบัน  มีการนำเอาหวายมาสานเป็นขันโตกด้วย

      ชาวล้านนานิยมรับประทานข้าวเหนียวเป็นอาหารหลัก  ซี่งเรียกกันว่า  ข้าวนึ่ง รับประทานกับกับข้าว  ในการรับประทานอาหาร ต้องใช้มือปั้นข้าวนึ่งก่อน  แล้วจิ้มลงไปในแกง หรืออาหารต่างๆ ที่เป็นกับข้าว  แล้วจึงรับประทาน สำหรับวิธีการปั้นข้าวเหนียวนั้น  แต่ละคนก็จะมีวิธีในการปั้นข้าวแตกต่างกันไปตามความถนัดของแต่ละคน  การจิ้มข้าวนึ่งลงไปในแกง จำเป็นต้องทำให้ข้าวนึ่งเป็นก้อนและแน่นก่อน  มิฉะนั้นข้าวนึ่งที่จิ้มลงไปจะยุ่ยลงไปในแกง               

           อาหารที่เป็นสำรับสำหรับการจัดขันโตก  ทิ่นิยมกัน เช่น  ลาบ แกงอ่อม ไส้อั่ว แคบหมู แกงฮังเล น้ำพริกหนุ่ม น้ำพริกอ่อง พร้อมผักจิ้ม อาหารหวาน  เช่น ข้าวแต๋น ขนมจ็อก

แกงฮังเล

                                                คั่วเห็ดเผาะ(มีเฉพาะฤดูฝน)

น้ำปู(ทำจากปูนาและเครื่องเทศ)

                                                        จอผักกาด

                        ตำขนุน                        ยำเตา(สาหร่ายน้ำจืดกับเครื่องเทศ)

                            ห่อนึ่งไก่                             

                              แคบหมู(หนังหมูทอด)

ไส้อั้ว

  จิ้มส้มหมก(แหนม)

หลู้ (เลือดและเครื่องในวัว,ควายกับเครื่องเทศ)

   ลาบ(มีทั้งสุกและดิบ)    

                

                             ตำขนุน                ยำเตา(สาหร่ายน้ำจืดกับเครื่องเทศ)

ส้าจิ้น(เครื่องในสุกกับเครื่องเทศ)  

                            ถั่วเน่าเมอะ(ถั่วเหลืองหมัก ย่าง)

       ไข่ป๋อม(ไข่ย่าง)             แอ็บปลา(ปลาช่อน,ปลาดุกกับเครื่องเทศย่าง)

ขนมจ๊อก(ขนมเทียน)

                    ข้าวแต๋น(ข้าวเหนียวทอดราดน้ำอ้อย)                             



ที่มา Chiang Mai University Library